İklimin İnsan ve Çevre Üzerindeki Etkileri Konu Anlatımı
İklimin İnsan ve Çevre Üzerindeki Etkileri
İnsanların yaşantısını, ekonomik etkinliklerini belirleyen en önemli etken iklimdir.
İklimin Doğal Bitki Örtüsüne Etkisi
Bir bölgede ormanın bulunması, alt ve üst sınırının belirlenmesi doğrudan iklimin kontrolü altındadır. Ormanın yataydaki (enleme bağlı) ve dikeydeki (yükseltiye bağlı) üst sınırını sıcaklık belirler. Yağış ise orman örtüsünün alt sınırını belirleyen önemli bir iklim elemanıdır. Ayrıca yağış miktarı ormanın yoğunluğu üzerinde etkindir. Bir yerde bitki örtüsündeki çeşitlilik de iklim elemanlarına bağlıdır.
İklimin Tarım Koşullarına Etkisi
Bir bölgenin sıcaklık ve nem koşulları tarım ürünlerini, sulamaya duyulan gereksinimi etkilemektedir.Yaz kuraklığının belirgin olduğu bir yerde sulamaya duyulan gereksinim fazladır. Buna kuraklık sınırı denir.
Tarımsal etkinlikleri sınırlandıran diğer bir etken de düşük sıcaklıktır.
Sıcaklık kutuplara doğru ve yükseklere çıkıldıkça düşer. Belli bir yerden sonra tarımsal etkinlik sona erer. Ancak, bazı ürünler düşük sıcaklığa daha dayanıklı olduğundan tarım alanları kutuplara daha yakındır.
UYARI : Tarımın yükselti sınırı, tropikal kuşakta 4000 m, Türkiye’de 2000 m civarındadır.
İklimin Toprak Oluşumuna Etkisi
Bir bölgedeki toprağın türü, oluşum süresi ve derinliği iklimle yakından ilişkilidir. Değişik iklim bölgelerindeki topraklar birbirinden farklıdır. Örneğin nemli bir bölgede yağışlar ve yüzey suları ile toprağın içindeki kireç ve mineraller yıkanır. Çöllerde ise yağış azlığı nedeniyle topraktaki yıkanma minimum düzeydedir.
İklimin Kara ve Deniz Sularına Etkisi
İklimin, karalardaki suların oluşumu ve özellikleri üzerinde önemli etkisi vardır. Akarsular, göller, yer altı suları ve kaynaklardan oluşan kara sularının fiziksel ve kimyasal özellikleri ile su potansiyelleri iklimle yakından ilişkilidir. İklim, akıntılar, denizlerin su sıcaklığı ve tuzluluk oranı üzerinde de etkilidir.
İklimin Yer şekillerine Etkisi
Bir bölgede etkili olan dış güçler (akarsular, buzullar, rüzgarlar) bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişir.
Örneğin Türkiye’de akarsuların oluşturduğu yer şekilleri yaygınken, İsveç, Norveç gibi soğuk enlemlerdeki ülkelerde buzul şekilleri yaygın olarak görülmektedir.
İklimin Nüfus ve Yerleşmeler Üzerine Etkisi
Yeryüzünde nüfusun dağılışı büyük ölçüde iklimin kontrolü altındadır. Nüfusun yatay dağılışı incelendiğinde, nüfusun yoğun olduğu ülkelerin Orta Kuşak’ta toplandığı görülür. Buna karşın sıcak ve kurak çöller ile kutuplarda nüfus yok denecek kadar azdır. Yerleşmelerin dikey dağılışı ise yükseltiye ve denize olan uzaklığa bağlıdır. Ayrıca nüfusa bağlı olarak yerleşmelerin yoğunluğu ve büyüklüğü de iklimle ilişkilidir.
İklimin Konut Tiplerine Etkisi
Bir yerin iklim koşulları ile konut tipleri ve yapı malzemesi arasında yakın bir ilişki vardır. Örneğin kar yağışının etkin olduğu yerlerde evler dik çatı yapılırken, sıcak ve kurak iklim koşullarının etkin olduğu yerlerde kalın duvarlı, küçük pencereli ve düz çatılı yapılır. Kent yerleşmelerinde ise yapılaşma, iklim koşullarından bağımsızdır.
İklimin Turizme Etkisi
Yıl boyunca sıcaklık koşullarının uygun olduğu kıyı bölgeleri deniz turizminin geliştiği yerlerdir. Örneğin Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde deniz turizmi çok gelişmiştir.
Ayrıca yüksek dağlarda ve yüksek enlemlerdeki kar yağışına bağlı olarak yapılan kış turizmi de iklimin kontrolü altında gelişmiştir.
UYARI : İklim özellikleri benzer bölgelerde;
doğal bitki örtüsü,
tarımsal etkinlikler,
akarsu rejimleri,
konut tipleri ve yapı malzemesi,
turizm etkinlikleri,
insanların gereksinimleri (giyim beslenme) benzer özellikler gösterir.
Diğer Coğrafya Konu Anlatımları
Türkiye’de Turizm Konu Anlatımı
Türkiye’de Ticaret Konu Anlatımı
Türkiye’de Ulaşım Konu Anlatımı
Türkiye’de Endüstri Konu Anlatımı
Türkiye’de Madenler ve Enerji Kaynakları Konu Anlatımı
Türkiye’de Ormancılık Konu Anlatımı
Türkiye’de Hayvancılık Konu Anlatımı
Türkiye’de Tarım ve Tarım Ürünleri Konu Anlatımı
Türkiye’nin Ekonomisini Etkileyen Coğrafi Etmenler Konu Anlatımı
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Konu Anlatımı
Doğu Anadolu Bölgesi Konu Anlatımı
İç Anadolu Bölgesi Konu Anlatımı
Karadeniz Bölgesi Konu Anlatımı
Türkiye’nin Coğrafi Konumu ve Özellikleri Konu Anlatımı
Türkiye’de Nüfus ve Yerleşme Konu Anlatımı
Okyanuslar ve Denizler Konu Anlatımı
Rüzgar Aşındırmaları ile Oluşan Şekiller Konu Anlatımı
Karstik Şekiller Konu Anlatımı
Yeraltı Suları ve Kaynaklar Konu Anlatımı
Jeomorfoloji – Dış Güçler ve Etkileri Konu Anlatımı
Jeomorfoloji – İç Güçler ve Etkileri Konu Anlatımı
Dünya’nın Oluşumu ve İç Yapısı Konu Anlatımı
İklimin İnsan ve Çevre Üzerindeki Etkileri Konu Anlatımı
Türkiye’de İklim ve Doğal Bitki Örtüsü Konu Anlatımı
Dünyada İklim ve Doğal Bitki Örtüsü Konu Anlatımı
İklim Bilgisi “Yağış” Konu Anlatımı
İklim Bilgisi “Nemlilik” Konu Anlatımı
İklim Bilgisi “Rüzgarlar” Konu Anlatımı
İklim Bilgisi “Basınç” Konu Anlatımı
İklim Bilgisi “Sıcaklık” Konu Anlatımı
Atmosfer ve Özellikleri Konu Anlatımı
Harita Hesaplamaları Konu Anlatımı
Haritalarda Yer şekillerinin Gösterilmesi